fator
New member
Severek yedikleriniz kanser riskinizi artırıyorÜlkemizde sayı kişi kahvaltıda tost ve patates kızartması yiyor. Bu gıdaların hızlıca hazırlanması ve lezzetli olması göz boyuyor. Yenilen tostlar ve patates kızartmaları sağlık için risk oluşturuyor. Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta, patates kızartması, ince ve tost gibi yiyeceklerin kanser riskini artırdığını belirtti. İngiltere’ dahi Gıda Standartları Ajansı (Food Standards Agency (FSA) tarafından yapılan tek araştırmada patates kızartması, ince ve tost gibi yiyeceklerde kanser yaptığı bilindik akrilamid maddesinin sayı yüksek miktarlarda bulunabileceği belirlendi.
KIZARMIŞ PATATES VE TOSTUN ZARARLARI NE KADAR FAZLA KIZARTILIRSA O KADAR ZARARLI
Araştırma için 50 evden patates kızartması ve tost alınarak laboratuarda incelendi. Uzun süre kızartılan cipslerde rengi kızartılanların 50 misli yani kilo başına 1.052 mikrogram akrilamid tespit edildi. Az kızarmış tostlarda kilo başına 9 mikrogram akrilamid, bu karşılık en çıtır olanlarda ise bunun 19 misli fazla yani 167 mikrogram akrilamid bulundu. Çok kızartılan patateslerdeki akrilamid miktarı kilo başına 940 rengi kızartılanlarda ise 80 mikrogram idi. Araştırmaya göre patates, tost ve cipsler kahverengine dönüştükçe ve kurudukça akrilamid miktarı bile o oranda artıyor. Tıbbi fetva kurumu FDA yerde tür ürünlerde kilo başına en fazla 490 mikrogram akrilamid bulunmasına müsaade ediyor.
AKRİLAMİD NEDİR?
Her şey 2002 senesinde İsveçli ilim adamlarının bazen besinlerde “akrilamid” isimli kimyasal maddenin bulunduğunu göstermeleri ile başladı. Böylece birçoğumuzun bayılarak yediği çıtır çıtır kızarmış patatesler, karanfil cipsler, tahıl gevrekleri, nar gibi kızarmış çift kaşarlı tostlar, bisküviler, kekler, krakerler ve henüz pek sayı yiyecek sağlığa zararlı damgası yemekle karşı karşıya kaldı. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ile Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) dahi yiyeceklerdeki akrilamid seviyelerinin önemli tek sorun oluşturduğu ve bunun yarattığı risklerin ortaya konması için sayı taharri yapılması gerektiği düşüncesinde.
PİŞİRME SÜRESİNİN UZAMASI AKRİLAMİD MİKTARINI ARTIRIYOR
Akrilamid plastik, kâğıt, renk, su artıma ürünleri, kozmetikler başdu olmak üzere endüstride yaygın olarak kullanılan tek kimyasal ama yüksek ısılara maruz kalan patates ve tahıllarda bile akrilamid oluşabiliyor. Araştırmalara göre akrilamid, patates ve tahıllar gibi besinlerde tabii olarak bağcıklı “asparagin” isimli aminoasit ile glikoz, früktoz gibi şekerlerin 120 basamak üzerindeki ısılarda reaksiyona girmesi sırasında ortaya çıkıyor. Pişirme süresi uzadıkça akrilamid miktarı bile artıyor.
FIRIN VE IZGARADA DA AKRİLAMİD OLUŞUYOR
Akrilamid, kızartma, kavurma, fırınlama, ızgara gibi sayı yüksek ısıya maruz kaldığı işlemler sırasında meydana geliyor fakat haşlama, tephir veya tütsüleme gibi usullerde oluşmuyor. En sayı akrilamid oluşumuna sebep olan yiyecekler karbonhidratlardan zengin olan “patates ve tahıllar”. Fırınlama, tava veya yağda kızartma, kavurma, ızgara gibi işlemler sırasında besinin kahverengine dönüşmesi akrilamid oluştuğunun işareti olarak gösteriliyor. Akrilamid siyah zeytin, erik ve kurutulmuş yumuşak gibi besinlerde rengi miktarda bulunabiliyor; sigara dumanında bile akrilamid var. Buna karşılık süt, et ve omurgalılardan gibi yiyeceklerde ve haşlama veya kaynatma gibi pişirme yöntemlerinde akrilamid oluşmuyor.
AKRİLAMİD RİSKLERİ NELERDİR?
İnsanlarda yapılan ve türlü eksik tarafları olan vaka-kontrol araştırmalarında akrilamid’ in kanser yapıcı etkisi kesin olarak ispatlanmamış olmakla beraberce Danimarka’ bile yapılan tek batılılaşmak kanlarında hemoglobine tâbi akrilamid miktarı yüksek olan kadınlarda meme kanserinin henüz sık görüldüğü bildirildi. Hollanda’ bile yapılan tek taharri ise akrilamid alımının kadınlarda yumurtalık ve rahim içi kanser riskini artırdığını gösterdi. Gene tıpkısı ülkede yapılan başka tek batılılaşmak diyetteki akrilamid miktarı ile sakatat kanseri arasında ilişki olduğu belirlendi.
KANSER RİSKİNDEN UZAK DURMAK İÇİN NE YAPILABİLİR?
Patatesin kızartma yerine haşlanarak yenmesi tercih edilmelidir. Patatesin kabuğu soyulmadan mikrodalga fırında tüm olarak pişirilmesi dahi yağda kızartmaya göre henüz emniyetlidir. Patates dilimlerinin kızartılmadan önce 15-30 an süreyle suda veya kalsiyum klorit, kalsiyum laktat veya kalsiyum sitrat içinde bekletilmesi akrilamid oluşumunu azaltır.
KARANLIK VE SERİN ORTAMDA SAKLAYIN
8 derecenin altında veya yoğun dondurucuda muhafaza edilen patateslerin pişirilmesi sırasında henüz sayı akrilamid oluştuğundan patatesler kiler veya gömme uyum gibi karanlık ve serin ortamlarda saklanmalıdır. 4 derecenin altında bulundurulan patateslerde şeker miktarı faiz ve yerde bile kızartma sırasında henüz fazla akrilamid oluşumuna yol açar.
KIZARTILIRKEN KOYULAŞMASINA İZİN VERMEYİN
Kızartma ısısı ve süresi uzadıkça henüz sayı akrilamid oluştuğundan patates dilimleri veya tost ekmeği kıymetli sarısı renk alana kadar kızartılmalı, koyulaşmalarına izin verilmemelidir. Kek, kraker, un, ekmek gibi fırıncılık ürünlerinde kabarmayı sağlamak için kullanılan amonyum bikarbonat bile akrilamid oluşumunu artırır. Kabartıcı olarak sodyum hidrojen karbonat henüz uygundur. Normal pişirme şartlarında ekmeğin kabuğunda ekmek içine göre sayı henüz yüksek seviyelerde akrilamid oluşur.
Yasal Uyarı: Sitemiz tasarım aşamasındadır ve tüm içerikler hayal ürünüdür. Gerçek kişi ve kurumlar ile benzerlikleri tamamen tesadüfidir. İçerikler haber niteliği taşımaz ve gerçekliği yoktur. Sitemiz taslak aşamasında rastgele oluşturulan içeriklerden sorumlu değildir. Yinede sitemizden kaldırılmasını istediğiniz içerikler için [email protected] adresine mail ileterek taleplerinizi iletmeniz halinde yasal süre içerisinde tüm içerikler sitemizden kaldırılacaktır.
KIZARMIŞ PATATES VE TOSTUN ZARARLARI NE KADAR FAZLA KIZARTILIRSA O KADAR ZARARLI
Araştırma için 50 evden patates kızartması ve tost alınarak laboratuarda incelendi. Uzun süre kızartılan cipslerde rengi kızartılanların 50 misli yani kilo başına 1.052 mikrogram akrilamid tespit edildi. Az kızarmış tostlarda kilo başına 9 mikrogram akrilamid, bu karşılık en çıtır olanlarda ise bunun 19 misli fazla yani 167 mikrogram akrilamid bulundu. Çok kızartılan patateslerdeki akrilamid miktarı kilo başına 940 rengi kızartılanlarda ise 80 mikrogram idi. Araştırmaya göre patates, tost ve cipsler kahverengine dönüştükçe ve kurudukça akrilamid miktarı bile o oranda artıyor. Tıbbi fetva kurumu FDA yerde tür ürünlerde kilo başına en fazla 490 mikrogram akrilamid bulunmasına müsaade ediyor.
AKRİLAMİD NEDİR?
Her şey 2002 senesinde İsveçli ilim adamlarının bazen besinlerde “akrilamid” isimli kimyasal maddenin bulunduğunu göstermeleri ile başladı. Böylece birçoğumuzun bayılarak yediği çıtır çıtır kızarmış patatesler, karanfil cipsler, tahıl gevrekleri, nar gibi kızarmış çift kaşarlı tostlar, bisküviler, kekler, krakerler ve henüz pek sayı yiyecek sağlığa zararlı damgası yemekle karşı karşıya kaldı. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ile Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) dahi yiyeceklerdeki akrilamid seviyelerinin önemli tek sorun oluşturduğu ve bunun yarattığı risklerin ortaya konması için sayı taharri yapılması gerektiği düşüncesinde.
PİŞİRME SÜRESİNİN UZAMASI AKRİLAMİD MİKTARINI ARTIRIYOR
Akrilamid plastik, kâğıt, renk, su artıma ürünleri, kozmetikler başdu olmak üzere endüstride yaygın olarak kullanılan tek kimyasal ama yüksek ısılara maruz kalan patates ve tahıllarda bile akrilamid oluşabiliyor. Araştırmalara göre akrilamid, patates ve tahıllar gibi besinlerde tabii olarak bağcıklı “asparagin” isimli aminoasit ile glikoz, früktoz gibi şekerlerin 120 basamak üzerindeki ısılarda reaksiyona girmesi sırasında ortaya çıkıyor. Pişirme süresi uzadıkça akrilamid miktarı bile artıyor.
FIRIN VE IZGARADA DA AKRİLAMİD OLUŞUYOR
Akrilamid, kızartma, kavurma, fırınlama, ızgara gibi sayı yüksek ısıya maruz kaldığı işlemler sırasında meydana geliyor fakat haşlama, tephir veya tütsüleme gibi usullerde oluşmuyor. En sayı akrilamid oluşumuna sebep olan yiyecekler karbonhidratlardan zengin olan “patates ve tahıllar”. Fırınlama, tava veya yağda kızartma, kavurma, ızgara gibi işlemler sırasında besinin kahverengine dönüşmesi akrilamid oluştuğunun işareti olarak gösteriliyor. Akrilamid siyah zeytin, erik ve kurutulmuş yumuşak gibi besinlerde rengi miktarda bulunabiliyor; sigara dumanında bile akrilamid var. Buna karşılık süt, et ve omurgalılardan gibi yiyeceklerde ve haşlama veya kaynatma gibi pişirme yöntemlerinde akrilamid oluşmuyor.
AKRİLAMİD RİSKLERİ NELERDİR?
İnsanlarda yapılan ve türlü eksik tarafları olan vaka-kontrol araştırmalarında akrilamid’ in kanser yapıcı etkisi kesin olarak ispatlanmamış olmakla beraberce Danimarka’ bile yapılan tek batılılaşmak kanlarında hemoglobine tâbi akrilamid miktarı yüksek olan kadınlarda meme kanserinin henüz sık görüldüğü bildirildi. Hollanda’ bile yapılan tek taharri ise akrilamid alımının kadınlarda yumurtalık ve rahim içi kanser riskini artırdığını gösterdi. Gene tıpkısı ülkede yapılan başka tek batılılaşmak diyetteki akrilamid miktarı ile sakatat kanseri arasında ilişki olduğu belirlendi.
KANSER RİSKİNDEN UZAK DURMAK İÇİN NE YAPILABİLİR?
Patatesin kızartma yerine haşlanarak yenmesi tercih edilmelidir. Patatesin kabuğu soyulmadan mikrodalga fırında tüm olarak pişirilmesi dahi yağda kızartmaya göre henüz emniyetlidir. Patates dilimlerinin kızartılmadan önce 15-30 an süreyle suda veya kalsiyum klorit, kalsiyum laktat veya kalsiyum sitrat içinde bekletilmesi akrilamid oluşumunu azaltır.
KARANLIK VE SERİN ORTAMDA SAKLAYIN
8 derecenin altında veya yoğun dondurucuda muhafaza edilen patateslerin pişirilmesi sırasında henüz sayı akrilamid oluştuğundan patatesler kiler veya gömme uyum gibi karanlık ve serin ortamlarda saklanmalıdır. 4 derecenin altında bulundurulan patateslerde şeker miktarı faiz ve yerde bile kızartma sırasında henüz fazla akrilamid oluşumuna yol açar.
KIZARTILIRKEN KOYULAŞMASINA İZİN VERMEYİN
Kızartma ısısı ve süresi uzadıkça henüz sayı akrilamid oluştuğundan patates dilimleri veya tost ekmeği kıymetli sarısı renk alana kadar kızartılmalı, koyulaşmalarına izin verilmemelidir. Kek, kraker, un, ekmek gibi fırıncılık ürünlerinde kabarmayı sağlamak için kullanılan amonyum bikarbonat bile akrilamid oluşumunu artırır. Kabartıcı olarak sodyum hidrojen karbonat henüz uygundur. Normal pişirme şartlarında ekmeğin kabuğunda ekmek içine göre sayı henüz yüksek seviyelerde akrilamid oluşur.
Yasal Uyarı: Sitemiz tasarım aşamasındadır ve tüm içerikler hayal ürünüdür. Gerçek kişi ve kurumlar ile benzerlikleri tamamen tesadüfidir. İçerikler haber niteliği taşımaz ve gerçekliği yoktur. Sitemiz taslak aşamasında rastgele oluşturulan içeriklerden sorumlu değildir. Yinede sitemizden kaldırılmasını istediğiniz içerikler için [email protected] adresine mail ileterek taleplerinizi iletmeniz halinde yasal süre içerisinde tüm içerikler sitemizden kaldırılacaktır.